10-08-2009. Vandaag werd bekend, dat een man en een vrouw uit Groningen 27 jaar samenlevingsfraude zouden hebben gepleegd. Uit de sensationale berichtgeving lijkt op te maken, dat samenlevingsfraude gemakkelijk is aan te tonen. Het tegendeel is het geval. Ook een bekentenis zegt niets; wij kennen gevallen waarin de bijstandsgerechtigden op zeer ongeoorloofde wijze door de sociale recherche onder zware druk werden gezet maar een papiertje te tekenen. We krijgen af en toe mensen op het spreekuur of e- mails uit het land waaruit blijkt dat de sociale recherche bij de opsporing van fraude en buurtonderzoek zeer ver gaat. Men gaat soms de hele straat door met een foto van een van de bewoners van een huis dat men controleert, waarbij soms wel 100 mensen ondervraagd worden. Dit lijkt ons een schending van de privacy, je vraagt je af of de noodzakelijke gegevens niet op een wat andere manier verkregen kunnen worden.
Bovendien blijkt hieruit maar weer, dat samenlevingsfraude bijzonder moeilijk aan te tonen is, en dat zeer diep in het prive leven van mensen ingrijpende,tijdrovende en veel geld kostende onderzoeken gedaan moeten worden om deze fraude aan te tonen, waarbij de uitslag van het onderzoek maar al te vaak desondanks arbitrair is. Daarbij worden belachelijke vuistregels gehanteerd als: wanneer twee mensen gemiddeld minder dan drie dagen in hetzelfde huis verblijven is het geen fraude, als het meer is wel. Wanneer wonen mensen samen en wanneer niet? Er moeten twee dingen aangetoond worden: beiden hebben hun hoofdverblijf in dezelfde woning en er is sprake van wederzijdse verzorging. Vage begrippen, waarmee je alle kanten uit kunt. Zoveel mensen, zoveel relaties. Om krampachtig te bewijzen wat niet te bewijzen is, gebruikt de sociale recherche bij haar verhoren en in de secondaire verslaglegging vaak suggestieve formuleringen, die de feiten niet dekken. Het wordt tijd dat als werkelijke oplossing paal en perk wordt gesteld aan de nauwelijks te controleren partnertoets in diverse regelingen. Over het buurtonderzoek bij huisbezoek worden momenteel rechtszaken gevoerd, die tot een andere jurisprudentie zullen leiden.