De stichting Werk initieert verschillende soorten werkgelegenheidsprojecten in de wijk Kralingen-Krooswijk. Een van die projecten is het project sociale activering. In 1996 is gestart met de OK Bank (Onbenutte Kwaliteiten). Het project Onbenutte Kwaliteiten is voortgekomen uit de discussie over de sociale vernieuwing. Het OK project richt zich op de groep die langer dan twee jaar werkloos is. Overigens voeren de verschillende deelgemeenten in Rotterdam een eigen beleid . Het OK project is niet alleen bedoeld voor bijstandsgerechtigden, maar voor alle mensen, die op enigerlei wijze een uitkering hebben. Voornamelijk mensen die bij het arbeidsbureau in fase 4 zitten. Deelname aan het project is niet verplicht. De clienten van de sociale dienst krijgen herbeoordelingsgesprekken- dan wordt gevraagd, of mensen aan het OK project willen meewerken. Zo ja, dan krijgt het OK project de naam en het adres van de desbetreffende persoon. (Niet meer gegevens). Het OK project stuurt tot driemaal toe een uitnodiging voor een gesprek. Deelname aan het project is geheel vrijwillig, er worden geen sancties toegepast. Het komt echter wel voor, dat sociale dienstambtenaren toch met sancties dreigen. In de OK bank zitten 2000 vacatures voor vrijwilligerswerk in Rotterdam. Daarbij zijn er vier sporen mogelijk:
- Cursussen Frans, pottenbakken of andere activiteiten van 1 uur in de week, maar ook kortdurende trajecten zoals zwemles. Praatgroep met vrouwen of migranten
- Inloop, zoals een koffieochtend
- Eigen initiatieven van mensen, die een aparte kwaliteit hebben, waarmee ze nergens anders terecht kunnen. Bijvoorbeeld iemand had een idee voor een hondenuitlaatservice. Dit wordt dan in samenwerking met het OK-project opgezet.
- Intensieve begeleiding voor mensen die vast zitten in problemen met ‘sociale makelaars’, zo worden de begeleiders van het OK project genoemd. Er worden ook wel externe krachten ingehuurd, die mensen cursussen geven volgens de NLP techniek.
De doelgroep die aanloopt is de doorsnee bewoner, niet zozeer verslaafden of psychiatrische patienten. Wel is er een experiment gestart, waarmee 20 deelnemers uit deze laatste categorie gestimuleerd worden actief te worden, er zijn ‘werkbegeleiders’voor deze mensen.
Men gaat uit van de wens van de deelnemer, niet vanuit de instellingen die zeggen: we willen dit of dat. We vragen de deelnemer: wat wil je? En dan gaat men op zoek naar de mogelijkheden tot er iets gevonden is.
Er wordt vanuit het OK project eisen gesteld voor de begeleiding op de plek waar de mensen terechtkomen. De fasen zijn: iemand kiest iets, men gaat op zoek, is er iets gevonden dan wordt dit doorgesproken, waarbij men vooral de tijd neemt en niets gehaast gaat, men gaat eens kijken, men maakt duidelijke afspraken over de begeleiding, de centrale toetsingscie toetst of het mag, plaatsing op de plek. Wil iemand in de loop van het traject perse iets anders, of geen begeleiding meer, dan biedt men geen hulp meer, maar het project heeft geen ‘verradersrol’naar de sociale dienst toe.
De mensen die geplaatst worden krijgen wanneer ze 4-9 uur werken fl 50,- per maand vergoeding. Gaat men meer dan 10 uur werken, dan krijgen ze fl 100,-. De regeling staat echter op losse schroeven, omdat de rijksoverheid er belasting over wil gaan heffen. Het zou jammer zijn, als deze premieregeling daardoor zou moeten worden afgeschaft, ook al is het financiele argument voor de meesten geen argument om aan de slag te gaan.
De clienten krijgen 18 maanden vrijstelling van de sollicitatieplicht. Na 18 maanden kunnen ze verlenging vragen. Mensen mogen tijdens deelname ana het project niet worden gedwongen, betaald werk te aanvaarden of een traject in die richting op te gaan, maar toch probeert de sociale dienst soms mensen uit het project te halen. Dit wordt bestreden.
Er zijn nu vier OK banken, een soort vrijwilligerscentrale, waar iedereen gebruik van kan maken.
De procedure is meestal, dat mensen na drie of vier maanden tot de ontdekking komen, dat ze veel gemist hebben, waarbij ze bij hun problemen begeleid worden. Deze mensen worden enthousiast om vrijwilligerswerk te doen. Na 18 maanden volgt dan een gesprek met de sociale dienst. Dit gesprek wordt in het OK project (los van de sociale dienst) goed voorbereid. Denk goed na wat je zelf wil. Vervolgens gaan mensen gewapend met hun doelstelling het gesprek in. Het OK-project ondersteund de mensen, en geeft geen advies aan de sociale dienst. Toch worden sommige mensen na 18 maanden door de sociale dienst onder druk gezet.
Men heeft 850 vrijwilligers begeleid in drie jaar.
De mensen, die al actief zijn en die in het OK-project komen worden de ‘omvlaggroep’genoemd. De helft van van het aantal deelnemers zijn deze ‘witwassers’van vrijwilligerswerk. Zij krijgen ook na 18 maanden een herbeoordelingsonderzoek bij de sociale dienst.
De procedure bij de witwassers is als volgt: het OK project verzorgt de aanvrage om in het kader van het project met toestemming van de sociale dienst te mogen werken. Het is aan de sociale dienst ambtenaar om te bepalen, of een deelnemer toestemming krijgt. Een fase 4 client krijgt practisch per definitie toestemming. Men tekent dan een contract tussen de deelnemer en de instelling waar men werkt.
Mensen hoeven na 18 maanden niet het project uit. Ongeveer 200 mensen zitten er permanent in. Er zijn 11 deelprojecten. Er is een centraal bureau. Makelaarsoverleg. Boek methodiek Rotterdam. Registratiesysteem totdat ze uitstromen. Het project wordt gefinancieerd uit de WIW regeling, maar het is wel een knokpartij om dat te houden. Maar wethouder van der Tak van de VVD staat achter het project.
Piet van der Lende